موارد قابل تشخیص در تصویر OPG دندان

مخفف عبارت Orthopantomagram است که پانورکس (Panorex) نیز خوانده می‌شود. این رادیوگرافی، یک عکس برداری پانورامیک توسط اشعه ایکس از دندان‌های فک بالا و پایین انجام می‌دهد و نمای دوبعدی مسطح نیم دایره از گوش تا گوش را نشان می‌دهد. فناوری X-Ray دندانپزشکی در حال دور شدن از فناوری سنتی به فناوری اشعه ایکس دیجیتال است و از سنسورهای الکترونیکی و رایانه‌ها برای ایجاد تصاویر با کیفیت استفاده می‌کند.

اشعه ایکس دیجیتال امکان بررسی فوری اسکن‌ها را بدون نیاز به انتظار برای ساخت عکس فراهم می‌کند. رادیوگرافی OPG همچنین در به دست آوردن تصاویر باکیفیت بالا در یک مرحله، کاهش تعداد اسکن های تکراری لازم و در نتیجه بیمار در مقابل تابش اشعه ایکس کمتر قرار می‌گیرد. عکس OPG که با نام ارتوپانتوموگرافی نیز شناخته می‌شود، نوعی اسکن توسط اشعه ایکس است که نمای پانوراما گسترده از قسمت تحتانی چهره ایجاد می‌کند.

این نوع تصویربرداری می‌تواند تمام دندانها را در هر دو فک ازجمله مواردی که هنوز ظاهرنشده اند مانند دندان عقل را روی یک تصویر نشان دهد. همچنین نمایی از استخوان فک و مفصل گیجگاهی (TMJ) را ارائه می‌دهد که فک را به بقیه جمجمه متصل می کند. به عبارت دیگر این نوع تصویربرداری یک بررسی با اشعه ایکس دندانی دو بعدی است که شکل دهان را در یک تصویر واحد که شامل دندانها، فک‌ فوقانی و تحتانی، ساختارهای اطراف و بافت ها می‌باشد را ضبط می کند. دندانپزشکان توسط این روش تشخیصی می‌توانند بسیاری از اختلالات دیگر که با عکس معمولی در جراحی های دندانی دیده نمی‌شود، تشخیص دهند.

موارد قابل تشخیص توسط OPG دندان

OPG یک معاینه معمول است که توسط دندانپزشکان و جراحان دهان و دندان تجویز می‌شود و یک ابزار مهم تشخیصی برای شرایط دهان و دندانی است. این نوع تصویربرداری منطقه وسیع تری نسبت به تصویربرداری معمولی داخل دهان ایجاد می‌کند و در نتیجه اطلاعات ارزشمندی در مورد سینوس‌های فک بالا، قرارگیری دندان و سایر ناهنجاریهای استخوانی را ارائه می‌دهند. این معاینه همچنین برای برنامه ریزی درمان برای گذاشتن دندان مصنوعی کامل یا جزئی، بریس، استخراج و کاشت دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
عکس OPG دندان همچنین می‌تواند مشکلات پزشکی و دندانپزشکی‌هایی را که شامل موارد زیر می‌باشد، قابل تشخیص سازد:

• بیماری پریودنتال پیشرفته
• وجود کیست در استخوان‌های فک
• تومورهای فک و سرطان دهان
• آسیب دیدگی دندانها ازجمله دندانهای خرد شده
• اختلالات فک که همچنین به عنوان اختلالات مفصل گیجگاهی فکی یا TMJ نیز شناخته می‌شوند.
• سینوزیت
• ارزیابی قبل از کشیدن دندان عقل

تجهیزات تصویر برداری OPG

این دستگاه پرتونگاری از دو قسمت تشکیل شده است که یک قسمت شامل یک لوله اشعه ایکس بوده و قسمت بعدی فیلم اشعه ایکس است که با یک آشکار ساز در طرف مقابل قرار دارد. سر بیمار درون محفظه ای که دارای استراحتگاه برای چانه، پیشانی و قسمتهای جانبی صورت می‌باشد، قرار می گیرد و یک وسیله که دهان را باز نگه می‌دارد نیز در آن وجود دارد.

نحوه کار دستگاه رادیوگرافی OPG دندان

پرتوهای ایکس نوعی اشعه، مانند امواج نور یا امواج رادیویی می‌باشند که از بیشتر اشیا از جمله بدن عبور می‌کنند. هنگامی که باید بخشی از بدن مورد بررسی قرار گیرد یک پرتوی کوچک از دستگاه پرتونگاری از بدن عبور می‌کند و یک تصویر روی فیلم عکاسی ضبط می‌کند. در طی انجام OPG دندان اشعه ایکس در یک نیم دایره در اطراف سر بیمار از یک طرف فک شروع به چرخش نموده و در طرف دیگر خاتمه می‌یابد. تصاویر تهیه شده توسط اشعه ایکس فایل های دیجیتالی هستند که به صورت الکترونیکی ذخیره می‌شوند.

این تصاویر ذخیره‌ شده به راحتی برای تشخیص و مدیریت بیماری در دسترس قرار می‌گیرند. فرمت دیجیتال این نوع تصاویر به دندانپزشک این امکان را می‌دهد تا کنتراست روشنایی و تاریکی تصویر را برای تجسم بهتر ساختارها و بافتهای خاص تنظیم و تغییر دهد، اما تصاویر روی فیلم ها قابل تنظیم یا تغییر نیستند. روش انجام رادیوگرافی OPG پانورامیک دندانپزشکی به این گونه است که بیمار چانه خود را روی قسمت مربوطه در مقابل دستگاه اشعه ایکس قرار داده و به آرامی جسم مورد نظر را گاز می گیرد، با این کار سر و دهان در هنگام گرفتن تصاویر ثابت می‌مانند.

دستگاه Opg دندان پانورامیک از یک بازوی چرخان تشکیل‌ شده است که در انتهای آن منبع اشعه X قرار دارد و مکانیسم فیلم (که تصویر را می‌گیرد) در انتهای مخالف قرار دارد. بازو دور سر بیمار می‌چرخد تا نمای وسیعی از دهان و فک را تصویربرداری کند. بیمار ابتدا در جای مخصوص تصویربرداری قرار گرفته و تکنسین با دقت سر را در منطقه مورد نظر قرار داده و آن را ایمن می‌کند. این نوع تصویربرداری می‌تواند به صورت نشسته و یا در حالت ایستاده انجام گیرد، سپس قطعه‌ای را در دهان بیمار قرار می‌دهند تا از تراز مناسب دندانها اطمینان حاصل شود.

در این نوع تصویربرداری قرار گرفتن صحیح دندان‌ها و سر برای گرفتن تصاویر واضح از اهمیت ویژه ای برخوردار است، سپس از بیمار خواسته می‌شود که آرام و بی حرکت بماند تا بازوی چرخان در یک نیم دایره در اطراف محیط سر حرکت کرده و تصاویر گرفته شود. این روش معمولاً بین ۱۲ تا ۲۰ ثانیه طول می‌کشد.

مزایای اصلی تصاویر OPG پانورامیک

• پوشش گسترده استخوان‌ها و دندان‌ها، ازجمله (TMJ مفصل تمپر و فکی).
• تابش دوز کم اشعه به بیمار (بعد از انجام این روش هیچ اشعه ای در بدن بیمار باقی نمی‌ماند).
• راحتی معاینه برای بیمار
• قابلیت استفاده در بیمارانی که محدودیت باز کردن دهان دارند.
• پرتوهای ایکس معمولاً هیچ عارضه جانبی در محدوده تشخیصی معمولی ندارند.
• از این روش می توان برای کودکان بسیار خردسال نیز استفاده نمود.
• زمان کوتاه برای تصویربرداری و خروجی.
• مفید در آموزش بیمار و ارائه توصیه های لازم.

خطرات و عوارض ناشی از OPG دندانی

بر اساس مطالعات انجام شده OPG دندانی یکی از تصویربرداری هایی است که در آن از کمترین میزان پرتو استفاده می‌شود. استفاده از اشعه X دیجیتالی هم مقدار پرتو مورد استفاده را تا 80٪ کاهش می‌دهد. اگر چه دستگاه اشعه ایکس بسیار بزرگ به نظر می‌رسد، اما خود اشعه ایکس از یک مخروط کوچک بیرون می‌آید. این مخروط ناحیه تابش اشعه را به مساحتی کمتر از دایره‌ای به قطر 7 سانتی‌متر محدود می‌کند. همچنین دستگاههای اشعه ایکس به‌ خوبی پوشانده شده‌اند. قرار گرفتن در معرض تابش، فقط کمی بیش از قطر پرتو خواهد بود.

مثل هر کار دیگری، در عکسبرداری دندان با اشعه ایکس هم بایستی خطرات احتمالی مدیریت شود. برای تصمیم گیری در مورد اینکه لازم است از عکس OPG استفاده شود یا خیر، دندانپزشک عوامل مختلفی مثل وضعیت بهداشت دهان و دندان فرد در گذشته و حال، سلامت دهان و دندان‌ها، سلامتی عمومی، خطر بیماری و هرگونه علائم بیماری دهان و درمان دندانپزشکی پیشنهادی را مد نظر قرار خواهد داد.
بنابراین همه‌ کلینیک های دندانپزشکی که از تجهیزات اشعه ایکس استفاده می‌کنند باید شرایط زیر را دارا باشند :

• تجهیزاتشان باید مجوز داشته باشد.
• حتماً باید بازرسی های منظم از تجهیزاتشان صورت بگیرد تا اطمینان حاصل شود تجهیزات از شرایط مناسب برخوردار هستند.
• شرایط قانونی که دولت و نظام پزشکی تعیین کرده است را رعایت کنند.

محدودیت‌های تصاویر OPG با اشعه ایکس

تصاویر پانارومای اشعه ایکس (OPG) اطلاعات دقیق و جزئی در مورد تک تک دندانها و بافت نرم نمی‌دهد. در برخی موارد، به دلیل تار بودن تصاویر اندازه گیری دقیق دندانها و فک ممکن نیست. اگر دندانپزشک به اطلاعات بیشتری احتیاج داشته باشد از بیمار می‌خواهد سی تی اسکن دندانی یا ام آر آی انجام دهد.

هزینه عکس OPG دندان

هزینه OPG دندان طبق مصوبه وزارت بهداشت سالیانه اعلام می گردد و با داشتن بیمه تکمیلی هزینه تقریبا به صفر می رسد، پوشش های بیمه ای دیگر مانند تامین اجتماعی نیز قسمت عمده هزینه را پرداخت می نماید.

---

آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا
تلفن : 32202762 - 031

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• آشنایی با رادیولوژی دهان و دندان
  تاریخ انتشار : 1400-09-14تاریخ بروز رسانی : 1403-03-09


• انواع رادیوگرافی دندان
  تاریخ انتشار : 1400-04-05تاریخ بروز رسانی : 1403-03-09


• رادیوگرافی پری اپیکال یا تک دندان چیست؟
  تاریخ انتشار : 1396-05-08تاریخ بروز رسانی : 1403-03-09


• رادیوگرافی پانورکس برای چه افرادی استفاده میشود ؟
  تاریخ انتشار : 1400-05-24تاریخ بروز رسانی : 1403-03-09


• پاسخ به سوالاتی درباره رادیوگرافی پانورامیک
  تاریخ انتشار : 1401-02-10تاریخ بروز رسانی : 1403-03-09

نظرات کاربران درباره این مطلب :عامریان [ 1402-06-27 ]
ممنون از مقاله خوبتون استفاده کردم. ما در زمینه فروش تجهیزات دندانپزشکی و لابراتواری با بیش از یک دهه سابقه کار فعالیت داریم. دستگاه او پی جی واتک یکی از محصولات باکیفیت و پرطرفدار ما است. همچنین برای خرید این دستگاه در مجموعه مدیک کالا امکان خرید قسطی هم وجود دارد. برای مشاهده جزییات دستگاه و اطلاع از قیمت آن به سایت مدیک کالا مراجعه کنید.

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :