طبقه بندی نتایج ماموگرافی چگونه است؟

ماموگرافی یک آزمایش اشعه ایکس است که تصویری از بافت پستان در فیلم تولید می‌کند. این روش برای تجسم ساختارهای طبیعی و غیرطبیعی در سینه استفاده می‌شود؛ بنابراین ماموگرافی می‌تواند به تشخیص کیست‌های سینه، کلسیفیکاسیون و تومورها در سینه کمک کند. در حال حاضر، این روش غربالگری مؤثرترین روش برای تشخیص اولیه سرطان سینه می‌باشد. معاینات فیزیکی معمولاً سرطان سینه را هنگامی‌که بسیار بزرگ‌تر از آنچه در ماموگرافی تشخیص داده می‌شود، نشان می‌دهد. ماموگرافی می‌تواند برای کشف یک سرطان کوچک در مرحله قابل‌درمان استفاده شود. با توجه به سن و سایر عوامل، حدود ده تا پانزده درصد سرطان‌های پستان توسط ماموگرافی شناسایی نمی‌شوند و این سرطان‌ها اغلب توسط معاینه فیزیکی مشخص می‌شود .

در ماموگرافی نقاط کلسیفیته (متراکم و ناهنجار) به صورت نقاط سفید و چربی به رنگ خاکستری دیده می‌شود. این ناهنجاری‌ها در افراد سالمند به خاطر بافت چربی که دارند راحت‌تر دیده می‌شوند. کیست های خوش‌خیم معمولاً گرد هستند و دیواره‌های منظم دارند؛ اما توده های بدخیم نامنظم هستند ولی برای اطمینان از خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن باید سونوگرافی نیز انجام شود.

طبقه‌بندی نتایج ماموگرافی

همان‌طور که کمی پیش هم اشاره شد رادیولوژیست‌ها از یک سیستم دسته‌بندی برای تفسیر نتایج ماموگرافی استفاده می‌کنند که به سیستم BI-RADS معروف است. این سیستم نتایج را به گروه‌های شماره بندی شده‌ای از ۰ تا ۶ طبقه‌بندی می‌کند. در ادامه به بررسی جزئیات بیشتر این سیستم خواهیم پرداخت.

تفسیر طبقه‌بندی ۰

این تفسیر به این معنا است که برای قطعی شدن نتیجه آزمایش نیاز به مقایسه با ماموگرافی‌های قبلی است. به عبارتی ماموگرافر نوعی ناهنجاری را در نتیجه آزمایش تشخیص داده است؛ اما این ناهنجاری واضح نبوده و برای رسیدن به نتیجه قطعی‌تر به آزمایش‌های تکمیلی نیاز است. چنانچه از قبل ماموگرافی انجام داده باشید نیاز است که نتیجه آن با نتیجه این ماموگرافی مقایسه شود تا تغییرات صورت گرفته به صورت دقیق‌تری ارزیابی شود. در مواقعی نیز ممکن است برای بررسی‌های بیشتر به انجام سونوگرافی نیاز باشد.

تفسیر طبقه بندی 1

نتیجه این تفسیر جواب ماموگرافی منفی است. این تفسیر بدین معنی است که هیچ توده مشکوکی در بافت سینه مشاهده نشده است. همچنین هیچ ساختار غیرعادی و بافت کلسیمی نیز در سینه‌ها وجود ندارد. البته توجه داشته باشید که منفی شدن نتیجه ماموگرافی به این معنا نیست که این آزمایش دیگر نیاز به تکرار ندارد. زنان بالای ۳۵ سال باید سالانه غربالگری ماموگرافی را انجام دهند.

تفسیر طبقه‌بندی ۲

این طبقه‌بندی به معنای تشخیص توده‌های خوش‌خیم و غیر سرطانی است؛ بنابراین نتیجه این تفسیر ماموگرافی نیز منفی است چراکه توده‌های موجود در بافت سینه توده‌هایی بدخیم نیستند. کیست‌ها، تجمع کلسیم در داکت‌های شیری، فیبروآدونم‌ها و گره‌های لنفاوی توده‌های خوش‌خیم و غیر سرطانی هستند که در این طبقه‌بندی در تفسیر ماموگرافی مشخص می‌شوند. ماموگرافر این یافته‌ها را در پرونده پزشکی فرد ثبت می‌کند تا در غربالگری‌های دیگر برای مقایسه تفسیرهای ماموگرافی از آن‌ها کمک بگیرند.

تفسیر طبقه بندی ۳

در این تفسیر نیز توده‌های بی‌خطری تشخیص داده‌شده است با این تفاوت که مانند مورد قبل با اطمینان صددرصدی نمی‌توان اظهار کرد که این توده‌ها کاملاً بی‌خطر هستند؛ بنابراین به انجام آزمایش‌ها تکمیلی نیاز است. یافته‌های نتایج ماموگرافی که در این طبقه‌بندی قرار می‌گیرد تا حدود ۹۸ درصد بی‌خطر هستند؛ اما نیاز است که طی شش ماه آینده دوباره برای ماموگرافی اقدام کنید تا در صورت تغییر در یافته‌های قبلی وضعیت مجدداً بررسی شود. این اقدام برای جلوگیری از نمونه‌برداری‌های غیرضروری بیوپسی صورت می‌گیرد.

تفسیر طبقه‌بندی ۴

این طبقه‌بندی در تفسیر جواب ماموگرافی به معنای وجود ناهنجاری‌های مشکوک است که نیاز به نمونه‌برداری دارد. در این نتیجه توده‌های غیرطبیعی تشخیص داده شده است که ممکن است سرطانی باشند؛ اما این قطعی نیست. این گروه خود به چند دسته تقسیم می‌شود:

• توده‌هایی که در مورد سرطانی بودن آن‌ها شک اندکی وجود دارد. (بین ۲ تا ۱۰ درصد)
• توده‌هایی که احتمال بیشتری وجود دارد که سرطانی باشند. (بین ۱۰ تا ۵۰ درصد)
• توده‌هایی که احتمال سرطانی بودن آن‌ها بیشتر از دو مورد قبل است. (بین ۵۰ تا ۹۵ درصد)

تفسیر طبقه‌بندی ۵

در این تفسیر جواب ماموگرافی یافته‌های تشخیص داده شده بالای ۹۵ درصد احتمال سرطانی بودن دارند. این یافته‌ها احتمال خطر بالایی دارند و نیاز به اقدامات فوری دارد. در این مورد انجام بیوپسی ضروری است.

تفسیر طبقه‌بندی ۶

در این تفسیر جواب ماموگرافی بدخیم و سرطانی بودن توده‌های موجود در سینه با نمونه‌برداری اثبات شده است و باید اقدامات لازم صورت بگیرد. این طبقه‌بندی در واقع به این معنا است که فرد به سرطان پستان مبتلا است. ماموگرافی در این مرحله به این منظور صورت می‌گیرد که پزشک از روند پیشرفت سرطان و پاسخی که به درمان می‌دهد آگاه شود.

گروه ۴ را می‌توان به ۳ زیرگروه تقسیم نمود:

1. سطح پایینی از شک به بدخیمی
2. سطح بینابینی نسبت به شک در مورد بدخیمی
3. سطح متوسط از شک به بدخیمی

• BIRADS V یعنی وجود شواهد ماموگرافیک واضح دال بر بدخیمی و انجام اقدامات ضروری.
• BIRADS VI یعنی انجام نمونه برداری از بدخیمی شناخته شده.

سیستم ۵ تایی ACR نیز در رادیولوژی کاربرد دارد که ضایعات پستان در ۵ گروه طبقه‌بندی می‌شوند:

۵: بدخیمی

۴: احتمالاً بدخیم، نمونه‌برداری توصیه می‌شود.

۳: احتمالاً خوش‌خیم با تأکید بر خوش‌خیمی

۲: خوش‌خیم

۱: طبیعی

۰: نیاز به نماها و روش‌های تکمیلی

نحوه انجام ماموگرافی و روش‌های مختلف آن

نحوه انجام ماموگرافی فقط با استفاده از اشعه ایکس است درحالی‌که تعداد تابش‌ها در آن متفاوت است.

ماموگرافی غربالگری: در این روش انجام ماموگرافی از اشعه ایکس برای تعیین تغییرات پستان در زنانی که فاقد علامت سرطان پستان هستند، استفاده می‌شود.شامل تابش دو پرتو ایکس روی هر پستان است که می‌تواند تومورهای غیرقابل لمس را تشخیص دهد.

ماموگرافی تشخیصی: در ماموگرافی تشخیصی از یک پرتو ایکس برای تشخیص تغییرات غیرمعمول پستان نظیر توده، درد، ضخیم شدن و یا ترشح از پستان و یا تغییر در شکل و اندازه پستان استفاده می‌شود.

همچنین از ماموگرافی تشخیصی برای ارزیابی ناهنجاری‌هایی که روی ماموگرافی غربالگری شناسایی شده است، استفاده می‌شود. ماموگرافی یک ابزار پزشکی اولیه مناسب برای تعیین تغییرات در کارکرد پستان، صرف نظر از سن است.

عوارض ماموگرافی

از آنجایی که از اشعه برای تصویربرداری از بافت داخلی پستان استفاده می‌شود ماموگرافی درد ندارد. ولی به دلیل صحت انجام تصویربرداری بافت پستان فشرده می‌شود که ممکن است ایجاد احساس ناراحتی کند؛ ولی به بافت پستان صدمه‌ای نمی‌رساند.

در مورد عوارض ماموگرافی، خطرات مربوط به تابش اشعه ممکن است به تعداد دفعات ماموگرافی یا درمان در یک دوره زمانی طولانی مرتبط باشد. اگر شما حامله و یا مشکوک به بارداری هستید پیش از انجام ماموگرافی با پزشک خود مشورت کنید. اگر لازم است که یک ماموگرافی داشته باشید احتیاط‌های ویژه برای کاهش تابش اشعه روی جنین در دستور کار قرار می‌گیرد.

• آیا می توان روی پستان دارای پروتز ماموگرافی انجام داد؟
  تاریخ انتشار : 1400-05-14تاریخ بروز رسانی : 1402-09-25


• گالاکتوگرافی چیست؟
  تاریخ انتشار : 1396-05-01تاریخ بروز رسانی : 1399-12-14


• مامو گرافی و گرافی دیجیتال از پستان چیست؟
  تاریخ انتشار : 1400-01-25تاریخ بروز رسانی : 1400-01-27


• روشهای تشخیص سرطان سینه در مردان
  تاریخ انتشار : 1401-09-25تاریخ بروز رسانی : 1401-10-06


• چگونه ماموگرافی انجام می شود ؟
  تاریخ انتشار : 1396-04-24تاریخ بروز رسانی : 1400-05-16