سونوگرافی موج مداوم چیست و چه کاربردی دارد؟

امروزه علم پزشکی پیشرفت چشمگیری داشته و تکنولوژی هایی بوجود آمده اند که به تشخیص دقیق تر و بهتر پزشک کمک می کنند. یکی از این موارد سونوگرافی داپلر موج مداوم است. سونوگرافی داپلر به روشی از تصویربرداری می گویند که حرکات خون در رگ را با استفاده از امواج صوتی نشان می دهد. تفاوت سونوگرافیموج مداوم با سونوگرافی معمولی این است که سونوگرافی معمولی از امواج برای تصویربرداری از ساختار فضای داخلی بدن استفاده می‌کند؛ اما داپلر با اندازه گیری امواج صوتی که از اجسام در حال حرکت مانند گلبول‌های قرمز خونی منعکس می‌شود، تصویربرداری را انجام می‌دهد.

این نوع سونوگرافی قدرت تشخیص بسیار بالایی دارد و یک روش غیرتهاجمی و بدون درد است. با استفاده از سونوگرافی موج مداوم، پزشک می تواند وضعیت جریان خون در رگ ها و شریان های اصلی مانند بازوها، پاها و گردن را بررسی کند. همچنین سونوگرافی موج مداوم داپلر می تواند در تعیین طبیعی بودن میزان رشد جنین، تأمین خون و مواد مغذی کافی به بافت ها در بارداری نیز مثمر ثمر باشد. در سونوگرافی موج مداوم که یکی از انواع سونوگرافی داپلر است، امواج صوتی به طور مداوم ارسال و دریافت می‌شوند. این کار اجازه می‌دهد تا اندازه گیری دقیق‌تری از خون که با سرعت بیشتری جریان دارد، صورت گیرد.

کاربرد سونوگرافی داپلر رنگی

تشخیص ترومبوزهای وریدی

ترومبوز وریدی عمقی (DVT) یا به عبارتی لخته‌هایی که در رگ‌های عمقی بیمار (معمولاً در پاها) به وجود می‌آیند، می‌تواند باعث مشکلات جدی‌تری در بیمار شود، از جمله اینکه لخته‌ها شکسته و وارد سرخرگ‌های بزرگ منتهی به ریه‌ها شوند که می‌تواند مرگ و یا عوارض جدی و دائمی را برای بیمار به وجود بیاورد. این اختلال در زنان بالای ۴۰ سال بیشتر اتفاق می‌افتد. پزشک رادیولوژی توسط سونوگرافی داپلر این رگ‌ها را بررسی می‌کند تا از وجود و یا عدم وجود لخته‌ها در این رگ‌های عمقی مطمئن شود. بنابراین توصیه پزشکان و متخصصان این است که در صورت وجود علائم حتماً این تست را انجام دهند تا از عوارض بعدی آن و مشکلاتی که بیمار را تهدید می‌کند جلوگیری کند.

وریدهای مسدود شده

تشخیص وریدهای مسدود شده توسط متخصص رادیولوژی و در دستگاه داپلر از دیگر موارد شایعی است که در این تست مطرح می‌گردد. مسدود شدن رگ‌ها همراه با ایجاد یک سری علائم بالینی در بیمار است که در صورت بروز هرکدام از علائم و اینکه پزشک احتمال مسدودی رگ‌ها را بدهد، توصیه می‌کند تا با استفاده از این تست آنها را تشخیص داده و پیش از ایجاد مشکلات جدی آنها را درمان کنند.

بیماری‌های شریان‌های محیطی

بیماری شریان‌های محیطی (PAD) زمانی اتفاق می‌افتد که بر اثر تنگ و یا باریک شدن شریان‌های محیطی، خونرسانی به بافت‌ها به طور دائمی و یا به طور موقت کاهش پیدا کند. (ایسکمی) و این بیماری اکثراً در اثر ایجاد لخته در دیواره داخلی شریان‌ها به وجود می‌آید و به این ترتیب زندگی بیمار را تهدید می‌کند. از جمله ایسکمی در مغز که منجر به آسیب به بافت مغزی و مرگ سلول‌های مغز می‌گردد، تکنولوژی سونوگرافی داپلر کمک می‌کند تا این شریان‌ها را بررسی و پزشک از وجود لخته‌ها اطلاع پیدا کند.

نحوه انجام سونوگرافی داپلر موج مداوم

برای شروع سونوگرافیموج مداوم باید روی تخت مخصوص دراز بکشید. سپس تکنیسین سونوگرافی ژل را بر روی موضعی که قرار است سونوگرافی موج مداوم بر روی آن انجام شود قرار داده و پروب را درآن مناطق حرکت خواهد داد. امواج ثبت شده بر روی مانیتور به صورت تصاویر و یا نمودار قابل مشاهده می باشند. بعد از آن برای مقایسه مشکلاتی که وجود دارند در زوایای دیگری نیز مبدل را حرکت خواهد داد.

سونوگرافی موج مداوم چقدر طول می کشد ؟

مدت زمان انجام سونوگرافی موج مداوم معمولا ً30 الی 60 دقیقه به طول می انجامد.

آمادگی های‌ لازم برای سونوگرافی داپلر موج مداوم

بسته به نوع سونوگرافی و علت انجام آن، آمادگی‌های زیر لازم است:

• ۶ الی ۱۲ ساعت ناشتایی بدون مصرف آب یا غذا (برای سونوگرافی داپلر شکم)
• نوشیدن مقادیر زیاد آب (برای سونوگرافی لگن و رحم)
• قطع مصرف سیگار و سایر محصولات حاوی نیکوتین از حداقل دو ساعت قبل سونوگرافی موج مداوم (نیکوتین می‌تواند رگ‌ها را تنگ کند و روی نتیجه تست اثر بگذارد.)
• پوشیدن لباس راحتی که به سادگی بتوانید آن را از تن درآورید.
• خارج‌کردن زیورآلات از ناحیه‌ای که قرار است سونوگرافی موج مداوم شود.

عوارض سونوگرافی داپلر موج مداوم

از آنجا که در این روش از امواج اولتراسونیک استفاده می شود و هیچ گونه اشعه مضر مانند ایکس در این روش وجود ندارد، کاملاً ایمن است و هیچ خطری سلامتی افراد را تهدید نمی کند و برای تمامی رده های سنی مورد استفاده قرار می گیرد.

هزینه سونوگرافی داپلر موج مداوم

هزینه سونوگرافی داپلر بر اساس مصوبات وزارت بهداشت می باشد؛ اما به دلیل ارائه خدمت متعدد در مراکز گوناگون، هزینه سونوگرافی موج مداوم به صورت دقیق مشخص نمی باشد و در مراکز درمان متعدد هزینه سونوگرافی داپلر متغیر است. نوع مرکز ارائه دهنده این خدمات و نوع بیمه شخص از جمله این پارامترها هستند.