سونوگرافی tcd چیست؟ + کاربرد سونوگرافی داپلر عروق مغزی

سونوگرافی TCD ابزاری غیرتهاجمی و دقیق برای بررسی جریان خون در عروق مغزی است که به پزشکان امکان می‌دهد سلامت مغز و عملکرد عروق را ارزیابی کنند. این روش سریع و بدون درد، اطلاعات ارزشمندی درباره سرعت جریان خون، وجود انسداد یا تنگی عروق و شرایطی مانند سکته مغزی و آنوریسم‌ها ارائه می‌دهد و نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و پیگیری بیماران دارد.

سونوگرافی tcd چیست؟

سونوگرافی TCD یا Transcranial Doppler یک روش غیرتهاجمی است که با استفاده از امواج صوتی، جریان خون داخل عروق مغزی را اندازه‌گیری و ارزیابی می‌کند. برخلاف سونوگرافی معمولی که بیشتر برای بررسی اندام‌ها و عروق سطحی استفاده می‌شود، TCD قادر است از طریق استخوان جمجمه به بررسی عروق داخلی مغز بپردازد و اطلاعات دقیقی درباره سرعت جریان خون، انسداد، تنگی یا تغییرات غیرطبیعی عروق ارائه دهد. این روش بدون درد و سریع است و نیازی به بی‌هوشی ندارد. TCD به پزشکان کمک می‌کند تا شرایطی مانند سکته مغزی، آنوریسم، اختلالات عروق مغزی، و وضعیت بیماران مبتلا به اختلالات خونی را تشخیص دهند و روند درمان یا پیشگیری را به‌طور مؤثر مدیریت کنند.مزیت مهم دیگر این سونوگرافی، قابلیت پایش مکرر و تکرار آن در طول زمان است، به طوری که پزشک می‌تواند تغییرات جریان خون را بدون خطر تابش یا آسیب بررسی کند. به دلیل این ویژگی‌ها، TCD یکی از ابزارهای کلیدی در تشخیص و پیگیری بیماری‌های مغزی به شمار می‌آید.

کاربرد سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال (TCD)

سونوگرافی TCD ابزاری دقیق و غیرتهاجمی برای ارزیابی جریان خون در عروق مغزی است که به تشخیص زودهنگام، پایش درمان و پیشگیری از مشکلات مغزی کمک می‌کند. این روش اطلاعات مهمی درباره سرعت جریان خون، انسداد عروق و وضعیت مغز ارائه می‌دهد و در بسیاری از شرایط بالینی کاربرد دارد.

• سکته مغزی ایسکمیک حاد: پایش و ارزیابی جریان خون برای تشخیص سریع انسداد و کاهش آسیب مغزی
• وازواسپاسم: بررسی انقباض غیرطبیعی عروق بعد از خونریزی زیر عنکبوتیه
• تنگی در عروق مغزی: تشخیص و پایش تنگی و انسداد عروق مغزی
• میکروآمبولی‌های مغزی: شناسایی ذرات کوچک خون که ممکن است باعث سکته شوند
• خطر سکته مغزی در بیماران مبتلا به کم‌خونی داسی شکل: ارزیابی جریان خون و پیش‌بینی ریسک سکته
• تشخیص بیضی فورامن و شنت راست به چپ: شناسایی مسیرهای غیرطبیعی جریان خون بین قلب و مغز
• تأیید مرگ مغزی: بررسی قطع جریان خون در مغز به عنوان معیار بالینی

نحوه عملکرد سونوگرافی داپلر عروق مغزی

نحوه انجام سونوگرافی داپلر عروق مغزی بر اساس اصل اثر داپلر عمل می‌ کند. در این روش، پروب سونوگرافی امواج صوتی با فرکانس بالا را به سمت عروق مغزی ارسال می‌ کند. این امواج پس از برخورد با گلبول‌ های قرمز خون منعکس می‌ شوند و اختلاف فرکانس بین امواج ارسالی و بازتاب شده که به آن «فرکانس جابجایی داپلر» گفته می‌شود، با سرعت جریان خون رابطه مستقیم دارد. از آنجایی که جریان خون در عروق مغزی معمولاً یکنواخت نیست، سیگنال داپلر ثبت‌ شده ترکیبی از طیف جابجایی‌ های مختلف فرکانس را ارائه می‌ دهد. این طیف به شکل نمودار روی دستگاه نمایش داده می‌ شود و نشان‌دهنده توزیع سرعت تک تک گلبول‌های قرمز خون در طول رگ است.با تحلیل طیفی این سیگنال، پزشک قادر است سرعت جریان خون، جهت جریان، میزان تنگی یا انسداد رگ و دیگر ویژگی‌ های مهم عملکرد عروق مغزی را ارزیابی کند. این اطلاعات به تشخیص بیماری‌ های عروقی، پیش‌ بینی سکته‌ های مغزی و پایش اثر درمان کمک می‌ کند.

آمادگی های قبل از سونوگرافی TCD

برای دستیابی به نتایج دقیق و قابل اعتماد در سونوگرافی TCD، رعایت چند نکته ساده قبل از انجام تست اهمیت دارد. این اقدامات به بهبود کیفیت تصویر و اندازه‌ گیری‌ های جریان خون در عروق مغزی کمک می‌ کنند.

• خودداری از مصرف کافئین و محرک‌ها: نوشیدن قهوه، چای یا نوشیدنی‌های انرژی‌زا حداقل چند ساعت قبل از تست ممکن است سرعت جریان خون را تغییر دهد.
• اطلاع‌رسانی در مورد داروها: مصرف داروهای رقیق‌کننده خون یا داروهای فشار خون باید به پزشک اطلاع داده شود تا تفسیر نتایج دقیق‌تر باشد.
• آرامش و استراحت قبل از تست: نشستن در محیط آرام و کاهش استرس به دقت اندازه‌گیری‌ها کمک می‌کند.
• عدم استفاده از جواهرات یا کلاه فلزی: برای انتقال درست امواج اولتراسوند، سر باید بدون مانع باشد.
• رژیم غذایی سبک: خوردن وعده غذایی سنگین می‌تواند جریان خون را تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین بهتر است قبل از تست سبک غذا بخورید.

مراحل انجام سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال

سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال یک روش غیرتهاجمی و بدون درد برای بررسی جریان خون در عروق مغزی است که معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌ کشد. این روش به پزشکان امکان می‌دهد سرعت جریان خون، انسداد یا تنگی عروق و سایر ویژگی‌ های مهم عملکرد مغز را ارزیابی کنند.

• قرارگیری بیمار: شما ممکن است روی تخت معاینه دراز بکشید یا روی صندلی بنشینید تا دسترسی به نواحی مورد نظر آسان شود.
• استفاده از ژل: مقدار کمی ژل محلول در آب روی پوست در نواحی پشت گردن، بالای استخوان گونه، جلوی گوش یا روی پلک قرار داده می‌ شود. این نواحی مسیر عروق مغزی هستند. ژل آسیبی به پوست نمی‌ رساند و لباس را لکه‌ دار نمی‌ کند.
• قرار دادن مبدل: دستگاه کوچکی شبیه میکروفون به نام مبدل روی نواحی مورد بررسی قرار داده می‌ شود. این مبدل امواج صوتی با فرکانس بالا ارسال می‌ کند و اطلاعات جریان خون را ثبت می‌ نماید. سیگنال‌ ها به شکل نمودار یا تصاویر رنگی روی صفحه نمایش داده می‌ شوند.
• ثابت نگه داشتن سر: شما باید سر خود را ثابت نگه دارید و از صحبت کردن خودداری کنید تا نتایج دقیق ثبت شود.
• احساس فشار جزئی: در طول تست ممکن است کمی فشار روی پوست احساس شود، اما هیچ درد یا ناراحتی جدی وجود ندارد.
• پاک کردن ژل: پس از پایان آزمایش، ژل از روی پوست پاک می‌شود و شما می‌ توانید فعالیت‌های روزمره خود را ادامه دهید.

این روش با رعایت شرایط سونوگرافی و آماده‌سازی ساده، امکان بررسی دقیق جریان خون در مغز را به صورت امن و سریع فراهم می‌کند.

کاندید مناسب سونوگرافی عروق مغزی

سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال برای افرادی مناسب است که نیاز به بررسی دقیق جریان خون در عروق مغزی دارند و پزشک برای تشخیص یا پایش بیماری‌ ها این روش را توصیه می‌ کند.

• بیماران دارای سکته مغزی ایسکمیک حاد یا سابقه آن، برای ارزیابی جریان خون و شناسایی انسداد های عروق.
• افراد با سابقه تنگی یا انسداد عروق مغزی و کسانی که در معرض خطر سکته مغزی هستند.
• بیمارانی که پس از خونریزی زیر عنکبوتیه یا جراحی مغز نیاز به پایش وازواسپاسم دارند.
• کودکان و بزرگسالان مبتلا به کم‌ خونی داسی شکل برای ارزیابی ریسک سکته مغزی.
• افرادی که نیاز به شناسایی میکروآمبولی‌ های مغزی دارند، به ویژه قبل و بعد از جراحی قلب یا در بیماران مبتلا به اختلالات خونی.
• بیمارانی که پزشک نیاز دارد تا مسیرهای غیرطبیعی جریان خون مانند شنت راست به چپ یا بیضی فورامن را ارزیابی کند.
• مواردی که برای تأیید مرگ مغزی یا پایش عملکرد مغز در شرایط بحرانی استفاده می‌ شود.

این افراد با انجام سونوگرافی داپلر عروق مغزی می‌توانند تشخیص سریع‌تر و دقیق‌ تر دریافت کنند و روند درمان یا پیشگیری از عوارض را به طور مؤثرتری مدیریت نمایند.

موارد منع انجام سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال (TCD)

سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال یک روش غیرتهاجمی و ایمن است، اما در برخی شرایط انجام آن توصیه نمی‌ شود یا باید با احتیاط صورت گیرد. رعایت این محدودیت‌ ها به جلوگیری از نتایج نادرست و حفظ ایمنی بیمار کمک می‌ کند.

• نوزادان یا کودکان با جمجمه بسیار ضخیم یا نامتراکم: انتقال امواج اولتراسوند ممکن است محدود شود و نتایج غیرقابل اعتماد باشد.
• آسیب یا زخم باز در نواحی مورد بررسی سر: وجود زخم، التهاب یا عفونت پوستی می‌ تواند مانع قرارگیری صحیح مبدل و ثبت دقیق سیگنال‌ ها شود.
• نارسایی شدید قلب یا فشار خون کنترل‌ نشده: در این شرایط نتایج ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد و بررسی جریان خون دقیق نباشد.
• شرایطی که نیاز به پایش مداوم و سریع نیست: در برخی بیماران، جایگزین‌ های تصویربرداری دیگر ممکن است اولویت داشته باشند.
• حساسیت شدید به ژل سونوگرافی: در موارد نادر ممکن است واکنش‌ های پوستی ایجاد شود و نیاز به استفاده از ژل‌ های جایگزین باشد.

به‌ طور کلی، پزشک قبل از انجام تست وضعیت کلی بیمار، داروها و سابقه پزشکی را بررسی می‌ کند تا اطمینان حاصل شود که سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال مناسب و ایمن باشد.

عوارض سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال

عوارض سونوگرافی داپلر ترانس کرانیالاین روش غیرتهاجمی و ایمن است و معمولاً عوارض جدی ندارد. با این حال برخی از عوارض این روش تشخیصی به شرح زیر می باشد.

• فشار جزئی یا ناراحتی موقت: هنگامی که مبدل روی پوست فشار داده می‌شود، ممکن است کمی احساس فشار یا لمس سرد ژل داشته باشید.
• واکنش‌های پوستی نادر: در موارد بسیار محدود، برخی افراد ممکن است نسبت به ژل سونوگرافی حساسیت یا قرمزی خفیف نشان دهند.
• خستگی یا بی‌قراری کوتاه‌مدت: برای برخی بیماران که مدت طولانی باید سر خود را ثابت نگه دارند، کمی خستگی یا ناراحتی جزئی ممکن است رخ دهد.

به طور کلی، سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال یکی از ایمن‌ترین روش‌های تصویربرداری عروق مغزی است و عوارض آن بسیار نادر و خفیف هستند و پس از پایان تست به سرعت برطرف می‌شوند.

هزینه سونوگرافی tcd

هزینه انجام سونوگرافی TCD به چند عامل بستگی دارد و معمولاً بسته به شرایط بیمار و مرکز انجام تست متفاوت است. از مهم‌ترین فاکتورهای تعیین‌ کننده قیمت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تخصص و تجربه پزشک یا تکنسین: مراکز با کادر مجرب‌تر معمولاً هزینه بالاتری دارند، زیرا کیفیت ثبت سیگنال و تفسیر نتایج دقیق‌تر است.
• تجهیزات و فناوری مورد استفاده: دستگاه‌های پیشرفته‌تر با قابلیت ثبت طیف دقیق و نرم‌افزارهای تحلیلی تخصصی، هزینه بیشتری دارند.
• محل انجام تست: مراکز خصوصی معمولاً تعرفه بالاتری نسبت به مراکز دولتی یا آموزشی دارند.
• نوع و تعداد ارزیابی‌ها: در برخی موارد نیاز به پایش چند عروق یا تکرار تست در فواصل کوتاه وجود دارد که می‌تواند هزینه کل را افزایش دهد.
• اقدامات تکمیلی و مشاوره: اگر همراه با سونوگرافی، مشاوره تخصصی یا آنالیز پیشرفته انجام شود، هزینه نهایی تغییر می‌کند.

هزینه سونوگرافی ترانس کرانیال با توجه به تعرفه تعیین شده در نظام سلامت کشور می باشد با این حال برای ارزیابی دقیق هزینه بهتر است که با مرکزی سونوگرافی و رایولوژی هماهنگی های لازم انجام شود.

سونوگرافی داپلر عروق مغز در مرکز سونوگرافی مرکزی اصفهان

مرکز سونوگرافی مرکزی اصفهان با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و تیم متخصص، تجربه‌ای دقیق و ایمن از سونوگرافی داپلر عروق مغز را به مراجعین ارائه می‌دهد. استفاده از دستگاه‌ های مدرن و نرم‌ افزارهای تحلیلی حرفه‌ ای، امکان ثبت جریان خون در عروق مغزی با بالاترین دقت را فراهم می‌ کند. مزیت این مرکز، علاوه بر دقت بالا، ارائه خدمات سریع و راحت، محیطی آرام و استانداردهای بهداشتی کامل است که باعث می‌ شود بیماران بدون استرس تست خود را انجام دهند. کارشناسان مجرب مرکز، تفسیر نتایج را به صورت شفاف و قابل فهم ارائه می‌ کنند تا بیماران بتوانند روند درمان یا پیگیری سلامت خود را بهتر مدیریت کنند.با مراجعه به این مرکز، می‌ توانید از کیفیت بالا، ایمنی کامل و تجربه حرفه‌ ای در انجام سونوگرافی داپلر مغزی بهره‌ مند شوید و اطمینان حاصل کنید که نتایج دقیق و قابل اعتمادی دریافت خواهید کرد.

• سونوگرافی فراصوت داپلر عروق پا جهت تشخیص واریس
  تاریخ انتشار : 1401-06-07تاریخ بروز رسانی : 1403-05-01


• کاربرد سونوگرافی داپلر دوبلکس
  تاریخ انتشار : 1402-08-05تاریخ بروز رسانی : 1404-07-28


• درباره سونوگرافی پاور داپلر چه می دانید؟
  تاریخ انتشار : 1402-08-21تاریخ بروز رسانی : 1403-05-01


• کاربرد سونوگرافی داپلر طیفی
  تاریخ انتشار : 1402-08-30تاریخ بروز رسانی : 1403-05-01