آشنایی با انواع سونوگرافی کل بدن و کاربرد آنها + هزینه سونوگرافی

سونوگرافی یا اولتراسوند، یکی از رایج‌ترین و ایمن‌ترین روش‌های تصویربرداری در پزشکی است که بدون استفاده از اشعه خطرناک انجام می‌شود. این روش با ارسال امواج صوتی پرفرکانس و دریافت بازتاب آن‌ها، تصویری دقیق از اندام‌های داخلی بدن ارائه می‌دهد. اگر می‌پرسید سونوگرافی چیست و چرا در تمام شاخه‌های پزشکی استفاده می‌شود، لازم است بدانید که این روش به‌دلیل سرعت بالا، امنیت کامل، هزینه مناسب و دقت قابل‌قبول، جایگاه ویژه‌ای در تشخیص بیماری‌ها دارد.

سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی، بدون اشعه و کاملاً ایمن است که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویر زنده از اندام‌های داخلی بدن تولید می‌کند. در این روش، وسیله‌ای به نام پروب روی پوست قرار می‌گیرد. امواج صوتی وارد بدن شده، به بافت‌ها برخورد می‌کنند و بازتاب آن‌ها توسط دستگاه به تصویر تبدیل می‌شود.

ویژگی های مهم سونوگرافی

• بدون اشعه و بی‌خطر برای همه — حتی زنان باردار
• امکان مشاهده لحظه‌ای حرکات اندام‌ها
• مناسب برای تشخیص طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها
• قابل انجام برای تمام سنین
• هزینه کمتر نسبت به CT و MRI

کاربرد سونوگرافی

سونوگرافی در پزشکی به ده‌ها دلیل انجام می‌شود. مهم‌ترین دسته‌بندی‌های کاربرد سونوگرافی شامل موارد زیر است:

۱) سونوگرافی بارداری

برای بررسی رشد جنین، ضربان قلب، ناهنجاری‌های مادرزادی، میزان مایع آمنیوتیک و وضعیت جفت استفاده می‌شود. این سونوگرافی نقش مهمی در پایش سلامت مادر و جنین در تمام مراحل بارداری دارد.

۲) سونوگرافی زنان

ابزاری دقیق برای ارزیابی رحم، تخمدان‌ها، کیست‌ها، فیبروم، اندومتریوز و علت خونریزی‌های غیرطبیعی است. همچنین در پیگیری درمان ناباروری و بررسی دوره‌ای از سونوگرافی کنترل استفاده می‌شود.

۳) سونوگرافی مردان

برای بررسی بیضه، پروستات، واریکوسل، توده‌ها و مشکلات باروری کاربرد دارد. این روش بدون درد و با دقت بالا به تشخیص بیماری‌های تناسلی و ادراری کمک می‌کند.

۴) سونوگرافی شکم و لگن

برای بررسی کبد، کلیه‌ها، طحال، مثانه، پانکراس و کیسه صفرا انجام می‌شود. در بعضی موارد، بررسی تکمیلی‌تر مانند سونوگرافی معده برای ارزیابی دقیق‌تر دستگاه گوارش درخواست می‌شود.

۵) سونوگرافی پستان

برای تشخیص کیست، فیبروآدنوم، توده‌ها و سرطان پستان بسیار کاربردی است. این روش برای زنان با بافت پستان متراکم دقت بالاتری نسبت به ماموگرافی دارد.

۶) سونوگرافی تیروئید

گره‌ها، التهاب، تیروئیدیت هاشیموتو و بزرگی غده را نشان می‌دهد. این سونوگرافی در پیگیری دوره‌ای بیماری‌های تیروئید بسیار پرکاربرد است.

۷) سونوگرافی عروق (داپلر)

برای بررسی سرعت و جهت جریان خون در رگ‌ها، لخته خون و انسداد شریانی استفاده می‌شود. این نوع سونوگرافی برای تشخیص واریس، DVT و مشکلات عروقی ضروری است.

۸) سونوگرافی عضلات و بافت نرم

پارگی عضلات، التهاب تاندون، کیست و آسیب‌های ورزشی را به‌دقت بررسی می‌کند. این سونوگرافی جایگزینی کم‌هزینه و سریع برای MRI در برخی موارد است.

۹) سونوگرافی کامل بدن

برای چکاپ کامل سلامتی و بررسی اندام‌های حیاتی بدن انجام می‌شود. این روش مناسب افراد در معرض بیماری‌های مزمن، چاقی یا علائم مبهم است.

انواع سونو گرافی

در پزشکی، انواع مختلف سونوگرافی استفاده می‌شود. برخی از مهم‌ترین آن‌ها شامل:

۱) سونوگرافی دوبعدی (2D)

تصاویر تخت و سیاه‌وسفید تولید می‌کند و رایج‌ترین نوع سونوگرافی است. برای ارزیابی همه اندام‌های داخلی مناسب است.

۲) سونوگرافی سه‌بعدی (3D)

تصاویر حجمی و دقیق‌تر ارائه می‌دهد و ساختارهای جنین یا بافت‌ها بهتر دیده می‌شوند. کاربرد زیادی در بررسی ناهنجاری‌های جنینی دارد.

۳) سونوگرافی چهاربعدی (4D)

نسخه پیشرفته 3D است که تصاویر سه‌بعدی را به‌صورت زنده نشان می‌دهد. برای مشاهده حرکات جنین و بررسی دقیق‌تر چهره کاربرد دارد.

۴) سونوگرافی داپلر

برای بررسی سرعت و جهت جریان خون در عروق استفاده می‌شود. این روش برای تشخیص لخته خون، تنگی رگ‌ها و مشکلات عروقی ضروری است.

۵) سونوگرافی ترانس‌واژینال

از طریق واژن انجام می‌شود و دقت بالایی در ارزیابی رحم و تخمدان دارد. برای دردهای لگنی، ناباروری و خونریزی غیرطبیعی مناسب است.

۶) سونوگرافی ترانس‌رکتال

از طریق رکتوم انجام شده و به‌طور اختصاصی پروستات را بررسی می‌کند. برای تشخیص التهاب، بزرگی یا توده پروستات کاربرد دارد.

۷) سونوگرافی آنومالی

یکی از مهم‌ترین سونوگرافی‌های دوران بارداری برای بررسی ناهنجاری‌های جنینی است. بین هفته ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام می‌شود.

۸) سونوگرافی NT

ضخامت پشت گردن جنین را اندازه‌گیری می‌کند و احتمال سندرم داون و اختلالات کروموزومی را ارزیابی می‌کند. تنها در هفته‌های ۱۱۱۳ قابل انجام است.

۹) سونوگرافی رکتال و روده

برای تشخیص انسداد روده، التهاب و بیماری‌های کف لگن کاربرد دارد. در بررسی فیستول‌ها یا توده‌های مشکوک نیز استفاده می‌شود.

سونوگرافی روی چه اندام هایی انجام می شود؟

سونوگرافی تقریباً تمام اندام‌های قابل دسترس بدن را بررسی می‌کند:

• کبد
• کلیه‌ها
• کیسه صفرا
• معده و روده
• طحال
• مثانه
• رحم و تخمدان
• بیضه و پروستات
• پستان
• تیروئید
• عضلات و بافت نرم
• قلب و عروق (داپلر)
• جنین در دوران بارداری

آمادگی قبل از سونوگرافی

هرچند نوع آمادگی بسته به نوع سونوگرافی متفاوت است، اما برخی نکات عمومی برای تمام سونوگرافی‌ها وجود دارد که رعایت آن‌ها باعث کیفیت بهتر تصویر و تشخیص دقیق‌تر می‌شود:

نکات عمومی آمادگی قبل از همه انواع سونوگرافی

• لباس راحت و قابل تعویض بپوشید تا دسترسی به ناحیه مورد بررسی آسان باشد.
• هرگونه جواهرات، کمربند و اشیای فلزی را از ناحیه مورد معاینه خارج کنید.
• از استفاده از کرم، لوسیون، روغن، پودر و عطر روی پوست محل سونوگرافی خودداری کنید؛ زیرا کیفیت تصویر را کاهش می‌دهد.
• اگر عمل جراحی، توده، کیست یا بیماری زمینه‌ای در ناحیه مورد بررسی داشته‌اید، قبل از شروع سونوگرافی به پزشک اطلاع دهید.
• داروهای روزانه خود را طبق معمول مصرف کنید مگر اینکه پزشک خلاف آن را توصیه کرده باشد.
• اگر باردار هستید، این موضوع را حتماً قبل از سونوگرافی اطلاع دهید تا روش مناسب انتخاب شود.
• در صورت انجام سونوهای قبلی، نتایج و تصاویر قبلی را همراه داشته باشید تا مقایسه دقیق‌تری انجام شود.

نکات اختصاصی بر اساس نوع سونوگرافی

• سونوگرافی شکم: ۶۸ ساعت ناشتا باشید.
• سونوگرافی لگن: مثانه پر باشد (۵۶ لیوان آب).
• سونوگرافی واژینال: مثانه خالی باشد.
• سونوگرافی معده: ناشتا بودن ضروری است.
• سونوگرافی داپلر: ۲ ساعت قبل سیگار مصرف نشود.
• سونوگرافی پستان و تیروئید: آمادگی خاص نیاز نیست؛ از مواد آرایشی روی پوست استفاده نکنید.

روش سونوگرافی تشخیصی و تخصصی

روش سونوگرافی تشخیصی

در سونوگرافی تشخیصی، هدف بررسی کلی اندام‌هاست. مراحل انجام به‌صورت زیر است:

• بیمار در وضعیت مناسب قرار می‌گیرد.
• ژل روی پوست زده می‌شود تا امواج بهتر منتقل شوند.
• پروب روی ناحیه موردنظر حرکت داده می‌شود و دستگاه امواج بازگشتی را به تصویر تبدیل می‌کند.
• رادیولوژیست اندازه، شکل و بافت اندام را بررسی و گزارش ارائه می‌کند.

این روش برای بررسی شکم، لگن، پستان، تیروئید، کلیه‌ها، توده‌ها و چکاپ‌های عمومی استفاده می‌شود.

روش سونوگرافی تخصصی

در سونوگرافی تخصصی، بررسی دقیق‌تر و عملکردی انجام می‌شود. این روش توسط رادیولوژیست و با پروب‌های مخصوص انجام می‌شود.
شامل مواردی مانند:

• داپلر (جریان خون)
• سونوگرافی واژینال و رکتال
• آنومالی و NT بارداری
• سونوگرافی سه‌بعدی و چهاربعدی
• عضلات، مفاصل و بافت نرم

روند انجام مشابه سونوگرافی معمولی است؛ اما تنظیمات دستگاه، نوع پروب و دقت بررسی تخصصی‌تر است و زمان بیشتری نیاز دارد.

هزینه سونوگرافی چگونه تعیین می شود؟

هزینه سونوگرافی یک عدد ثابت نیست و به عوامل مختلف بستگی دارد:

• نوع سونوگرافی (شکم، بارداری، داپلر، کامل بدن و …)
• مهارت رادیولوژیست
• کیفیت دستگاه
• زمان مورد نیاز برای بررسی
• تعداد اندام‌ها
• بیمه پایه و تکمیلی

معمولاً سونوگرافی‌های داپلر، سه‌بعدی و چهاربعدی هزینه بیشتری دارند. در رادیولوژی مرکزی اصفهان، هزینه‌ها مطابق تعرفه وزارت بهداشت محاسبه می‌شود.

سونوگرافی کل بدن با جدیدترین دستگاه های روز دنیا

سونوگرافی کامل بدن یکی از بهترین روش‌های چکاپ برای افرادی است که می‌خواهند وضعیت سلامتی اندام‌های داخلی بدنشان را یکجا بررسی کنند. در رادیولوژی مرکزی اصفهان این خدمت با دستگاه‌های دیجیتال، داپلر رنگی و پروب‌های تخصصی انجام می‌شود.
این نوع سونوگرافی شامل بررسی موارد زیر است:

• کبد و کلیه‌ها
• طحال و پانکراس
• مثانه
• رحم/تخمدان یا پروستات
• پستان (در صورت نیاز)
• تیروئید
• عروق اصلی
• بافت‌های شکمی

---

آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا
تلفن : 32202762 - 031

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• درباره رادیولوژی و سونوگرافی مرکزی اصفهان
  تاریخ انتشار : 1404-04-23تاریخ بروز رسانی : 1404-05-06


• توده هیپواکو چیست چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟
  تاریخ انتشار : 1401-09-09تاریخ بروز رسانی : 1403-04-27


• چرا گاهی یک سونوگرافی را باید تکرار کرد؟
  تاریخ انتشار : 1402-01-05تاریخ بروز رسانی : 1404-08-24


• رایج ترین اقدامات مراکز تصویربرداری(سونوگرافی و رادیولوژی)
  تاریخ انتشار : 1400-04-27تاریخ بروز رسانی : 1404-08-24


• اطلاعاتی درباره بکارگیری امواج اولتراسوند در تشخیص بیماری ها
  تاریخ انتشار : 1402-02-16تاریخ بروز رسانی : 1404-08-11

نظرات کاربران درباره این مطلب :یعقوبی [ 1402-09-08 ]
سلام آقای دکتر تعداد دفعات سونوگرافی طی دوره بارداری چند بار است

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :